Stevensweert recepten
[bij afb. 550-554 gaat het om recepten voor ziekten,
op afb. 554 komt een 1692 sacrament schenking voor Ida Koolen
en daarna over de 1781 bouw van de huidige Stevensweert kerk]
[afb. 550 links 1e recept:]
recept voor ...... tot
[afb. 550 rechts 2e recept:]
receptio pro elixiris [recept voor een elixer]
Alre luciae [alruin]
Rhabarb [rabarber]
Gentiaan
Agaria Albiss
[verder Duitse tekst]
[afb. 551 links Duitse tekst, met daaronder:]
tegen de kracht van de dood is er geen medicijn in de tuin
[afb. 551 rechts:]
voor de verstopte borst ofte
kortigheidt neemt
voor een stuiuer witte
gimber ende drij stuiuer
ceroop. dit saemen een
weenigh tijdts gekookt
heir van genoome op het
punt van een mes 7 ofte
8 reisen op den dagh
probatum est
voor de loop
neempt een vers eije
ende een eijer schelle
vol water ende dat
onder een geklopt ende
inghenoomen
probatum est
remedie voor het pleuris
een goede handt vol ijser
e kruijdt het witte
van seuen eijeren en
de voor twee stuiuer
kamille olije het
kruijdt gequetst
saemen onder malkan-
dere gemenghelt tussch
en twee doeckens op
de seijde geleijt sal
ghenesen probatum est
[afb. 552 links:]
voor het collijck
neemt een eijerkoecksken met terfen [= tarwe]
meel gemenghelt met rub olie
vet gebacke in de panne ende
dat werm op den buijck geleit
voor de fijt
neemt hoedt asete ende handt
vol fetroe kruidt ende
vol wortel onder een gestookt
ende darin gebeijt
het is een tee... dat het de fijt
is ist dat het sigh bij een treckt
als een eestere oogh
remedie voor het graiue
neemt een loodt brimme
saedt
een half loodt annijs saedt
een half loodt vinnelkel saedt
een half veerdendeel loodt
beschoele bloom
een goede beschoet
dit saeme gestreken sijnde
ende in veirentwintigh
deel gedeelt de helft
heir van smorghens ende
de ander helft naer middag
h.. met beer ofte wijn
in ghenoomen heir tot
bestedende veirentwintigh
daegh
probatum est
[afb. 552 rechts:]
een seer goede remedie voor de gheel verwe
neemt den doorne van van een
eije dat den seluen dagh is gelaght
ende eenen blamuiser susfe
vaen in drij deilen verdeilt
ende de de eijer schal vol wijn
ediest drij daghe niet den den
den doornen van en verscheije
in ghenoemen
dit smorghens nuchteren
dit drij daghen achtervolghens
remedie om de stuppen te
begaeffinghen der kinderen te
gheneesen
neemt een leuende duiue ende pluckt
de veederen uit van de stuijte
ende steckt de stuijt der duiue
in het fondements de duiue
sal swerdt worden ende
steruen ist dat noch reit en is
gheneesen soo appliceert
wederom een ander op de
voorseide maniere ende
het kindt sal gheneesen
probatum est
omde kortse te gheneesen
neemt alsen naet uitgedroe-
ghe sijnde van de zelfe
en goedt glasken met beir
gemenghelt leght in dar
mede te bedde wel gedeckt
sijnde soo hast als de kortse
gewaer wordt ende sal
achterblijven soo neemt
appleceert wederom de
selue remedie probatum est
[afb. 553 links:]
een seer goede preseruative ofte remedie
tegen den peste ende buick loop
neemt des smorghens een vingeroedt
vol bospouder met brandewijn geme-
nghelt ende ist dat u qualick geuoelt
soo neemt een vinghel lanck broodt
ende een vingher dick botter daerop
ende eene stensten teugh off twee
oudt beir dit sal caiseren een
vomitoar streckende tot ghenesinghe
probatum est
remedie voor het graueel. neemt een
vingheroet vol saet van de knoppen die
aen de witte bloemen sijn voor de sloet
bladeren dit met wat geneuer offe
waechelter het saet moet gesocht
worden naer onse liue urouw gheboorte
als tot ontrent rijp is ende gestooten
op de voorseide manier etc.
probatum est
remedie voor tandtpijn neemt
sloodt blaedere saet in beleen witte
wasche bollekens gemenghelt saet
desen roock der bollekens door een heite
tanghe langhs eene trechter op den tandt
kieme dat de pijne geuoelt wordt den
aesem inhoudende soe langh als het moghe-
lick is ende daernar wederom voortgaende
op de voorseide maneire sal strecke tot
gheneesinghe ende uitroijenghe dat voorne
die in de tande sijn
probatum est
remedie voor de binne cortsen
een handt vol amelijs ende handt
vol caer benedictus blaederen op
een pot [niets geschreven] wijn laet het
trecken aen tot vijr 24 uire ende
op de helft verkooken neemt heir
van smorghens ontrent de middagh
ende savonts een teekopken
[afb. 554 links:]
remedie voor een catharre te
genesen ofte beghinsel van den
kancker
neemt ghestoolen venigreeck schel
lingh wat rooden koole kleen gesneeden
een steeckens oude botter ende
wat oudt beir dit saemen
gekockt een pappe daer af
gemackt tuschen twee doecken
daer op geleit warm sijnde
sal daer af ghenesen
rond 1 maart 1700 .... handelen wijn voor de kerk.