Sevenum inventaris 7 schepenbank handelingen prothocollen 1563-1607 afb. 141-160
[afb. 141 links:]
Antwort
Lennart V(er)uergent als volmechtiger Jn
plats Jan Dierijcks ontkient dij gansche
clacht tsampt den gerichtelicken schaden
konnenden der cleg tsampt sijnen prince
paelen van(de) eeijse ouerall niet schuldich
te sijn aengesien den v(er)meinten hijlixpenno(n)g
so der cleg(er) eeijsst eenmael vand(en) moed(er)
opd(en) doichter veroruen en(de) gerft iss cleg(er)
en quem dan ter goed(en) tijt en beweess
miet ennige gerichtelicke maekonge ofte
bij testamente den parttijen dairuan hij
volmacht heft suelx Jngemackt ofte
gegeuen waer en(de) ock mede dairbij te
bewijsen sooe grot ofte cleijn den hijlix
pennongeh gewest weer niet loofwerdige
schijn ofte quitancijen conden aenbedinckt
miet tsampt den gerichtelicken schade(n)
siecht noch mede dairbij dat der cleg(er)
gehalden sal sijn nae dieser banckrecht
den hijlixpennongh te suicken Jnt
sterfhuis dairde persoon gestor[u]en iss
en(de) niet van hier getogen iss
[afb. 141 rechts:]
Gichtword
Pieter Guesken gerichtsbodt driecht af
dat Lennart V(er)uergert guet heft slage(n)
Piercken V(er)uergert voetsettongh
Anclacht
Lennart V(er)uergart clacht ouer sijn
sweeger hilix Piercken sijns broeders
Jans z(aliger) naegelaten huisfrow sieghende
dat sij hem schuldich sij gebleuen van
v(er)terde kosten ter goeder reckeninghen
miet enighe ander actionen omtrint
40 dal(er) dairuoir hij Lennert dij beklachde
af heft doen vorderen rekenningh bij goede
vrinden ofte gericlick het wielcke sij
beklachde afgeslagen en(de) geweigert heft
iss noch tselue dieren huidigen dach haer
af eeijschende miets voldienongh dairaa(n)
Jn weigerongh vandijn beklacht cleg(er)
dij beklachte aen voir 40 golt g(ulden) min eens
spennonghs conden aenbedingt mietten
gerichtlicken schaden
Antwort
Piercken vorss ontkent dij clacht den clachtpennongh miets
den gerichtlicken schaden so wijt alst recht
v(er)mach en(de) v(er)bint miet orken so gerichtelicke(n)
clag(er) sich laet v(er)luiden beklachte hem
[afb. 142 lnks:]
schuldich te sijn van v(er)terde kosten
salt tselue also gerichtlick gehalden
sijjn te bewijsen sieghende miet dairbij
so cleg(er) enige and(er) actionen bewijssende
op hair heft te suicken moet sij duelde(n)
en(de) lijden dingt sich konden aen
miet den gerichtlicken schaden
Gedinge gehalden den 17-en janiarij
anno 1601,
Clerniss,
De schepen ercleren, aengesien de volmechtiger van
Goer vnd van Marnix beyde syten een mael wtbleuen
vnd in recht niet compariert, vnd die schepen
int signaet niet besonders beschreuen vinden
van huer pretensien, sullen partyen in recht vort
fahren
Kondtschappen Lenardt Caspers
volmechtiger van Marnix contra
Jan Copper volmechtiger van Goer
Lenardt Caspers streckt een copie by yren clausulen
vertoegen, van een hylix fuerwerden, Jmhalts
desselyen, geteyckent L, M,
Lenardt Caspers voerss streckt oock in eenige clausu-
le eenes testaments, inhalt derseluer, geteyckent
L, N,
Lenardt Caspers voerss als volmechtiger om te be-
wysen dat cleger niet die consuhmtie der twe
duysent dalers niet sufficiert segt het gene
hier na volght,
[afb. 142 rechts:]
Dat inden iersten staet alhier te considereren, dat durch
het afsteruen Jo[nker]: Reyner van Goer sa[liger]: die vaccante
possessie, niet gecontinueert opten desseluen erffen
dan doer die aenuerdinge [= aanvaarding] vnd acte van possessoen
het welcke beclachte gedaen heft, alhier ouerindt
richterbaedt vnd schepen, tselue niet sonder reden
doer dijen dat haer beclachte moeder voer haer bruyt-
schatt vnd met gaef, niet alleen nae beschreuen rechten
dan oock inhalt der hylix furwaerden, alle guederen
van vader vnd moeder bedeckt off expresselick
verbonden syn tottet betaelinge toe,
Seggen(de) met die ingelachte clausulen die hylix ver-
schriuingen, soe viel den hylix penn(in)ck belangt
referiert,
Wt welcke clausulen blickt dat voer die voerschre-
uen seuen duysent vyfhond(er)t gulden vnd lopende
pencion [= rente] aen seeckeren orteren goede onderpandt, ofte
verseeckeringe te doen beloeft is, die nae ter tyt
niet verseeckert, vid(e)wenige betaelt te syn
wy die clegeren dan nothwendich nae afsteruen van
Vrsula van Wijenhorst huer moed(er) vnd groetmoed(er)
hadde moeten, vnd gehoeren te doen,
Weshaluen dan nothwendich alle guederen van
jouffrow Catrina van Goer der beclachte moeder
achtergelaeten heymlich vnd wtdrucklich
verobligeert moesten bliun, ter oersaecken, Jo[nkeren]:
Adolff, Geradt, Reyner vnd Wyllem app(re)hendieren(de)
ofte aenuerden siner vaderlick vnd moed(er)lick
erfgoet, dat selue als erfenahmen moesten
aenuerden, met denseluen lasten waer miet huer
goeder verbonden waeren, by hylix notele aen siner
dochteren Catrinen vnd Anna,
Vnd hebben daerouer beclachten sich met recht in die
vaceren(de) vnd erledichte guederen inrichten laeten
van Jo[nker]: Reyner saliger, die welcke
henluijden ouen g(e)n(er)ale verseeckeringe verbonden syn
[afb. 143 links:]
vnde bliuen vnd derhaluen in huere genohmen
possessie behoeren gehandthaft te worden ter tyt
soe die capitale hylix pen(n)o(n)gen betaelt moegen
wesen, met die verlopen pencionen [= renten]
Neffens dem staet alhier te co(n)sidereren dat die
voerss possessie niet genohmen is van alsucke
gift, donatie(n)s causa mortis genant, aldaer by
den acten in co(n)uendt
Van welcke guederen alsoe Catrina vnd Anna
beclachten geen wtreyckinge gecregen hebben, dan
meestendeels by den gebruderen geprofiteert is
derselue ooersaecke neffens die voergaen(de),
rechtmeessich de possessie geapprehendiert,
principelick als voeren ledich vinden(de), totter
restitutie toe,
Vorts genehmen die beclacht inde stadt van huer
moeder Catrina niet gefondiert en weren, gelyck sy
gefondiert syn, inde genohmene possessie der
guederen die hen luyden inde voerss qualiteyt
achteruolgen(de) die aengetiegenen clausule der hylix
verschriuinge, verobligeert syn, vnd volgents daer
toe berechticht syn totte volcom(m)ene betalinge toe
soe is nochtans dat die consignatie der twe
duysent dalers niet en moegen volstaen, om daer
niet te con(n)en uit volle gebruyck der guederen,
wt oersaecken dat die cleger by faute van die
voerss misbetalinge der percionen noch oock die
capitale penn(in)gen, vnd verseeckeringe van dyen,
niet en meritenen het beneficium van(de) hylix furwerden
vnd daer bij gedaene renu(n)ciatie soe fern die bondich
mochte wesen, vnd derhalue huerer susteren selfs
int geheel vm huer aenp(ar)t van(den) vaderlick, vnd moed(er)-
licke guederen te vorderen, wij sij dair den princi-
paen in petitorio niet viellicht doen sollen als
erfgenahmen
Allet voerss aengemerckt al ware het saecke dat
sy beclachten sollen moeten afstaen niet genieten(de)
duysent dalers des yders broeders
[afb. 143 rechts:]
versterf sonder lyfs gebeurten, soe is gelycke wael
waer, dat dese twe duysent dalers niet sufficent
en sollen wesen voer dese pretensien alleen, waer in
c(on)tra p(ar)tye selfs bekent dat sy berechticht syn, dat
welcke sy nehmen tot heuren voerdel,
Om sulx te bewysen imploeren sij het instrument
van donatio causa mortis, bij Vrsula van Wyenhorst
opgericht, waer wt blyckt int beginsel dat van
Alart van Goer vnd Jo[nkfrow] Vrsula van Wyenhorst
hen beclachten groetvader vnd groetmoeder vercregen syn
vier sohn, Adolph, Reynardt, Geradt vnd Wyllem
vnd twe dochteren Catrinen vnd Anna, welcke dochteren
al waert dat sy contentuerten vnd willich waren
te achteruolgen haer eygen hylix furwaerden, soe ist
dat gelyckwael die clegeren al eer sy condth
com(m)en inde possessie der guederen van Jo[nker]: Reyner
ierstlich aen yder een van hen susteren solden moeten
verrichten, behaluen die verlopen pencionen twe duyse(n)t
dalers, bedingen(de) ouer sulx die som(m)a van vier duyse(n)t
dalers, wt deser oersaecken, dat sy beclachten niet
alleen ten achteren syn dese twe duysent dalers, maer
oock twe duysent met die verlopen pencionen
van Jo[nker]: Wyllem van Goer, die welcke
meer dan 10, 12, ofte 14 jaren verstoruen, sondert
dat die clegeren met hueren broed(er) Reyner doen ter tyt
vnd lange daer nae int leuen geweest synde
huer beclachten die betalinge van(de) hoeftpen(n)i(n)gen
ofte pencionen gedaen hebben, Weshaluen sy dan
met recht die guederen aengefeerdt hebben, gemerckt
noch ter tyt die voerss twe duysent dalers niet
sufficant en syn voer die betalinge der hoeftpen-
ni(n)gen vnd pencionen van Jo[nkfrow]: Anna van Goer inden
geswicht voer Jo[nkfrow]: Vrsula van Marnix dochter van
Jo[nkfrow]: Catrinen van heures aendeels, welcke beclachte
dair wael befoecht wael beuoecht syn
tot die genohmene possessie, principalick Jo[nkfrow]:
Anna, die welcke by hylix furwaerden beloeft
is, van yder broed(er)s verstorfen duysent dalers
sond(er) lyfs gebuert
[afb. 144 links:]
Met der bescheydenheyt dat die andere bruderen
des afgestoruenen deels sich niet en moegen onder-
vinden, ten sy die duysent dalers ierst verricht
sijn, tot welcken eynde geimploreert wordt
wordt Jo[nkfrow]: Anna hylix notele, by tegen partye
gedient, vnde worden der lester clausulen,
waerwt blyckt by Jo[nkfrow]: Anna die possessie te
recht genehmen te wesen, jae een confor-
miteyt hueren hylix notelen,
Vnde aengaen(de) Jo[nkfrow]: Vrsula van Marnix solde tselue
oock met goeden fondamenten gedaen hebben eens
deels ter oersaecken der wegen der misbetalinge
van versterf van Jo[nker]: Wyllem hueres moeders
broeder, wy insgelycken ten eynde sij nu
doer het versterf van Jo[nker]: Reyner niet wed(ero(m)
en mochte gefrustreert vnd omgedreuen worden
dan can vnd begeert dieselue behaluen die
voerss weder huere genehmene possessie op
eenen anderen voet te desendieren,
Of weeten dat sy die gueder aenuerdern(de) is
als erfgenahm met van Jo[nker]: Reyner vnd Jo[nker]:
Wyllem, waer van sy met duysent dalers dan
huer aenp(ar)t ten achteren is, alsoe dat sij huer gelt
inde possessie der guederen met recht, ter tyt
toe die clegere in scheydinge vnd deylinge
in brengen die geheele guederen van Jo[nker]: Reyner
vnd Jo[nker]: Wyllem voerss, Jn welcke Jo[nker]: Wyllems
goeder sy beclachte p(re)tendiren(de) is het vierdendeel
vnd aen Jo[nker]: Reyners goeder het derdendeel, noch
en contrarieert haer niet dat haer moeder niet die
achtehalf duysent gulden hylix pen(n)i(n)gen voer huer
vnd hueren erffen vertegen heft op vaderlick, vnd
moederlicke guederen, zampt der bruderen, met
die voerss bescheydenheyt duer dyen nae allen rechten
alsuche reno(n)ciatie in sich begript een heymelick
[afb. 144 rechts:]
conditie, te weeten dat die selue vertijcheniss macht
heft, soe fern die gemige soe die
reno(n)tiatie doet, die vallen leeft, dan alsoe Jo[nkfrow]:
Catrina van Goer die vallen ofte versterffenisse
van die voerss twe broederen niet beleeft heft, en can
die reno(n)ciatie haer beclachten niet gep(re)indicieren
die welcke derhalue tot die successie der ohmen
geadmi[ni]steert moet werden, durch haer eygen rech
wy dan openbare rechtens is
Wt welcke redenen ind delfen vnd motiuen die beclachte susti-
neren een deuchdelicke, vnd oprechte possessie ge-
nohmen te hebben ende concluderen daerin ge-
nohmen te hebben, en(de) concluderen daerin ge-
mainteniert te worden, ter tyt alles als voerss
volentrocken worde by den cleger, vnd vorts
ercant dat sy een onrechte clacht gedaen hebben
vnd niet moegen bestaen met die twe duysent
dalers, als niet sufficiant voer die betalinge
van Jo[nkfrow]: Anna alleen, gemerckt die penni(n)gen
niet gelacht en syn in swaren gelde, als ganck-
bair is geweest ten dage der hylix furwaerden
verschriu[i]nge, vnd oock niet onder den gepreue-
nierden pechter, noch niet ter behoerlicker
vnd ouercom(m)ener platsen te weeten int landt
van Gulick, vnd ouer sulx verda[…]t in
alle costen vnd schulden van rechten,
Com(m)en(de) nu tottet solutie der clegeren reden vnd
inbrengen, soe wael hy niet gefundiert
te wesen, wt het gene voerss genochsam
becant is, vnd noch ter tijt met recht te
setten int gebruyck der guederen, seggen(de) beclachte
die ingefuerde hylix furwaerden by contrap(ar)tye
betrecken tot hueren vordel, op form vnd
manier verhaelt, Jnsgelycken die ouergegeuen
quitantz, alsoe daer wt niet en blyckt
dat Jo[nkfrow]: Catrina van Goer van seuen duysent
[afb. 145 rechts:]
vyfhond(er)t gulden hylix pen(n)i(n)gen die volcom(m)ene
pencioen jaerlix ontfangen heft, waer voer soe
wael die guede[re]n van Alart van Goer, ofte
synen erffen verbonden syn als die principale
wy wt die hylix verschriuinge verschreuen is
Noch en can met die quitantz bewesen werden
dat die hylix notelen by den beclachte voer
goet gehalden syn worden, vorder als int
leuen van hueren alderen gepassiert is, die
niet wyders macht en hadden, huere kinderen
te verminderen, wy den opentlick beuonden
wordt, met die leste quitantz van Jo[nkfrow]:
Vrsula van Marnix, anno 96 binnen Emme-
rick gegeuen, al waer met sy bekent op
reeckeni(n)ge van heures neffen derdendeel ontfangen
te hebben die som(m)e van 200 g(ulden) Em[m]ericks gelt
sonder preiuditie van haer recht, waer wt te be-
mercken soe dat sy bedachte vnd beclachte nae
doot hueres moed(er)s geapprobiert heft die hylix
notele, die welcke in allen geualle nae doot heures
moed(er)s inde twe sterfuallen van heur ohmen Wyllem
vnd Reyner niet wtsluyten connen van daertoe,
vnd in tho com(m)en in eijgenen persohmen, vnd aen die
stockgeuderen om daerinne in capita ofte hoefden tho
deijlen, daer met bewysen(de) huere ongefondiertheyt
sluyten(de) in recht, versuecken(de), vnd concluderen(de) als
voren,
Strafwordt Jan Copper volmechtiger
c(on)tra Lenardt Caspers voerss
Jan Copper voerss als volmechtiger wederlecht
des beclachters ingefuerde conden, soe wyt recht
vermach, die selue hem dienlick syn, treckt hy aen
tot vordel synes rechten, seggen(de) nademael hy met
[afb. 145 rechts:]
synen conden genochsam heft doen blycken, nae wtwy-
singe der hylix verschriuinge, dat beclachten aen alsulc
versterf, als Jo[nker]: Reyner van Goer sa[liger]: naegelaeten
heft, welcke gueder Jo[nker]: Reyner sa[liger:] in vredelicker
possessie vnd gebruyck beseeten heft, gelyck der vol-
mechtiger van(de) beclachten in syner behulpreden selfs
genochsam becant heft, sol nae voldoeninge twe
duijsent dalers afstant doen, van alsulcken versterf
welcke twe duysent dalers nae vermoech conden
vnd kondtschappen daer van wesende gerichtelicke ge-
p(re)sentiert vnd ten vollen overgetalt syn, sullen der-
halue beclachten van alsulche ongefondierte geneh-
mene possession afstant doen, vnd restitutieren
alsulcken gebruyck vnd genoet sy vanden guederen
genoeten hebben, vnd reparatie van alsulcke mis-
bouwen, die middeler tyt aenden gehuchten erleden,
midtsgaders restitutie van schaden vnd costen
Seggen(de) oock mede soe beclachter eenige pretensie
van Jo[nker]: Wyllems goeder mochte voerwenden, het
welcke int recht niet en is gebleecken als segwort
sal dieselue moegen suecken ter platsen, daer Jo[nker]:
Wyllems gueder gelegen syn, oock van eenige pre-
tensien soe sy van eenige schulden mochten hebben
soe noch alhier inden rechten niet gebleecken dan segwort
sal dieselue gehalden syn ierstelick te mahnen
vnd alsdan soe sy inden betalinge weygerlick syn
sal hy se aensprecken met manieren van landt
vnd banckrecht, sal derhaluen voer eenige pre-
tensien van schulden possessie aen alsulcken versterf
moegen nehmen, sal derhalue gehalden restitutie
te doen van alsulcke naegelatene guederen van
Jo[nker]: Reyner sa[liger]: vnd allen schaden met recht
Belangen(de) de 2000 dalers p(re)tendiert in silueren gelde te hebben vnd dat
gelyck in dach der hylix verschriui(n)gen ganckbaer solle syn geweest
segt cleger die 2000 dalers sullen behoeren betaelt te worden gelyck die
selue des daer sterfuals ganckbaer waren, tselue ter platsen daer het versterf ge-
uallen is
[afb. 146 links:]
Lenardt Caspars als volmechtiger segt hierop kentlich
dat van wegen rouwelicker besit der gueder by leef
tyden Jo[nker]: Reyner van Goer sa[liger] alhier geen
stryt sy, sonder dywyl derself in Gott verstoruen
vnd alsoe die possessie syner naegelaten gueder
geuaceert, soe hebben sy volmechtigers principalen
nothsaeckelick rechtmeessige possessie derseluer
gueder genohmen, vnd alsoe nijemandt in syner
possession furbiett, vnd tselue niet alleen te eener
oersaecken wy die gegenteelen vermeijntlick ge-
sustineert wordt, so(n)der verscheydene oersaecken
haluen int lange by den proces verhaelt, vnd die
wyl dan c(on)tra p(ar)tye niet alleen der eener oersaecken
sonder aller dese sijts sustineerde oersaecken
gestendicht alleen dat gegendeel som(m)ige
oersaecken op segworden duyden wil, vnd ander
Lenardt Caspers niet alleen met die inbrachte hylix
verschriuinge vnd testament genochsam syne preten-
sie daer gedaen vnd bewesen, sonder die ter anderer
syden inbrachte documenten van hylix brieuen vnd
quitantz syne pretensie met claerlicken affirmeren
nemlich soe wael van beyde den beclachten hylix pen-
nongen, als des genigen soe den beclachte van wegen
der bruder afsteruen tho verordert, vnd daer beneffen
selfs gestendicht des eenens bruders afsterue(n)s, soe
sustineert nae als voer
Jan Copper voerss segt hier op dat dieselue naegelaetene
gueder van Jo[nker]: Reyner van Goer sa[liger]: niet geuaceert,
sonder in yren alle leuen verbonden syn met voldoeni(n)ge
der 2000 dalers aen clegeren, sal derhaluen alsulche ge-
nohmene possesie deser tyt geen plats
nehmen, vnd restitutie doen als voerss
Lenardt Caspers segt dat sulche alligaet
gront noch fondement hebben, sonder der
[afb. 146 rechts:]
openbaer daet vnd geschicht tho weder is,
vnd belangen(de) valeur der mu(n)ten segt Caspars dat
vad(er) vnd moed(er) vort die aenwesen(de) hylix frinden
in dato der opgerichte hylix firwerden niet anders
gesien noch respect genohmen hebben, dan op alsulcke
valeur als dat gelt in der tijt ganckbaer was,
wil sich oock niet gebueren van c(on)tra p(ar)tijen der
voeralderen wil tho veranderen, concludieren(de) als bouen,
Jan Copper voerss segt hier op dat alsulchen allegaaet
dat beclachter segt gront noch bodem sal hebben, segt
nae deser landt vnd banckrecht sal moegen bestaen,
teselue wel becant die openbaer daet tho weder is,
want dieselue wed(er) deser banckrechten benomm(m)en
sal werden, vermoch schyn vnd bescheyt daer van syn(de),
Lenardt Caspars segt dat syne principalen ten twe
ofte dry deelen her tho beuoecht daer c(on)tra p(ar)tye
alleen eenes wechs pretendieren, vnd dywyl die
richters in aenfanck deses process ercleert dat
sy syne principalen als possesseurs in deser
saecken beuonden, soe verhoepte men tho recht
Ja baidt vnd banckrecht dat dieselue oock daer
by sollen gemainteniert werden, biss ter tyt toe
soewael van wegen hoftsom(m)en vnd pencionen
als oock beyder verstoruen vnd andersyns wy bouen
wytlopich aengetoegen is gebuerlick contente-
ment geschyet sy,
Jan Copper segt daerop dat beclachter van syne voerg[enoem]te
pretensie (soe hy segt), dan hier in recht niet gebleec-
ken en is, in desen rechten nae syne p(re)tensien
niet en sal moegen bestaen, sonder met dese 2000
dalers van alsulche possessie van versterf, sal af-
standt doen, als voerr verhaelt
De contrap(ar)tije verhoept ter contrarien als
bouen voerss,
Beyde p(ar)tyen Godt vnd h. rechten beuolen
[afb. 147 links:]
Vonnisse,
De schepen aenspraek, antwordt, conden vnd kondtschappen
midtsgaders het vielueltige inbrengen van beyden parteen
int lange met den anderen gecom(m)uniceert vnd bechertsicht
wysen vnd erkennen voer recht, vnde nae huere beste wit,
vnd wetenschap, vnd nae banckrecht, dat der volmechtiger
van Vrsula van Marnix der naegelaetene guederen van Jo[nker]:
Reyner van Goer saliger genohmene possession, sal sich met
der twe duysent dalers soe onder desen gerichte gecon-
signeert, dese tijt daer met genuegen laeten, vnde der-
seluer possessie afstandt doen, Jdoch hen voerbehalden soe
hy ijtwas meer van hylix pen(n)o(n)gen ofte andersyns pre-
tendiert, bouen dit versterf, sal der volmechtiger van
Marnis met gebuerlicken landtrecht te versuecken vry staen
Der volmechtiger van Goer ditselue verorkunt
Gichtwordt
Peeter Roeskens richterbaedt drecht af dat Thonis
Tim[m]ermans eenen com(m)er geslaegen aen alsulche gueder
gereet vnd ongereet tho behoeren(de) Jan de Moller
sa[liger]: vnd syner huysvrowen sa[liger]: Enken voer 700 rosen-
nobelen mj(n) ee(n)s penn(in)cks als dieselue binnen
den clockenslach gelegen syn, daer in sy afgestoruen
syn, coram [= in tegenwoordigheid van] Geradt Roske(n)s vnd Wyllem Verlinden
schepen, vnd Frans de Moller van Vorst voet-
settinge gedaen,
Aenclacht,
Thoniss Tijmmerman clacht ouer Fransen voerss,
vnd is hem afuorderen(de) syn aengedeelt van 35
dalers, soe hem cleger van Gott vnd h. Arrchen aen
gestoruen vnd aengeerft is, sittens gerichts, Jn
weygeringe van dyen beclacht cleger den beclachten
inhalt com(m)erslach, Dingt sich conden aen et [= met] den
gerichtelicken schaden,
Antwort,
Frans voerss ontkent den clachtpen(n)i(n)ck met der geheel der
clacht ontkennen(de) cleger ouer al niet schuldich, daer toe
bieden(de) synen alingen borch, denselue af te leggen nae ge-
wys der schepen, seggen(de) dat hij een som(m)e gelts nemlich
35 dalers geleent heft gehadt, van Heyncken Smets sa[liger]:
[afb. 147 rechts:]
vnd van dieselue som(m)a met Heynken vnd syn beclachte
vader sa[liger]: afreecken(in)gen gedaen, vnd voldaen vnd van eenige
niet geuordert is werden, soe cleger dan ter goeden
tyt queme vnd bewees met gloefwerdige conden
off met eenich schyn ofte bescheyt, dat hy sulche
pen(n)o(n)gen noch schuldich were, moet beclachten wael
vnd weh doen, Dingt sich conden aen met den
gerichtelicken schaden,
Gichtwordt,
Durch beslach, vnd ontslach,
Aenclacht,
Gysbert Symonts clacht ouer Lenardt Caspers segt
dat beclachter hem clegereh gehalden is negen malder roggen
een vat ter goeden reckeni(n)gen, welcken rogh cleger hem beclach-
te voer langs in gereeden gelden betaelt heft, Js
cleger nochmaels den voerss rogh den beclachten sitte(n)s
gerichts afeijschen(de), Jn weygeringe van dyen beclacht
cleger den beclachten voer 25 golt g(ulden) mj(n) eens pen(nin)ks
Dingt sich conden aen, met den gerichtelicken schaden
Antwort
De schepen ercleren aengesien Lenardt Caspers hier
niet geerft noch geguet en is, sal hy gehalden
borgen stellen,
De borgen vanden rentmeester Jan Jacop Smetie(n)s
sohn, vnd Geradt vanden Broeck
Lenardt Caspars beclachter is niet gestendicht eenich gelt
van clegeren ontfangen te hebben, sonderen naeden mael
dersebber cleger eenich gelt aen(de) schathefferen, oft sonst
aent kerspel verschoeten mach hebben, soe heft hy beclachter
den clegeren volgents ter Jnstantien der kerspels luydt
verwesen 29 malder roggen aen die pechters van het groete
veldt, sortieren(de) datmael aen het huijss vanden Donck, niet
anders weeten(de) dan dieseluve 29 malder roggen hem ten vollen
solden betaelt worden sijn, dywyl auer cleger
in mangel sulcher betalinge, vnd niet tegenstaen(de) die pachter
des voerss veldts als wij voer aent huyss sortieren(de), sulchen
restieren(de) rog der negen malder een vat niet alleen
sonder viel meer te achteren, vnd het een soe wael als
het ander noch schuldich syn, vnd auer cleger daer ouer
[afb. 148 links:]
beslach aen des personaetz thyenden gedaen, soe verhoept
beclachter voer recht, dat cleger een onrecht beslach
vnd beclachter een rechte voetsettinge gedaen sal
hebben, soe viel auer sonst die hoeftsaeck in sich
belangt, is beclachter nijemaels weygerlick geweest
indt beuorderinge helpen te doen, daer met cleger
totten genugen hem roter den groeten veldt vermoech
der overwysinge noch restieren(de) is te verhelpen,
wy inden naeuolgen(de) process bieder gespuert sal worden
bidden(de) sich te absolueren met al[l]e rechten, Jnteressen,
vnd schaden,
Gisbert voerss als cleger segt hierop dat sich beclachter
laet verluijen een ouerwysinge gedaen te hebben hem
alsulchen rogh te ontfangen, welck niet geschiet
en is, en weet hy cleger nijemandts anders te
suecken, daen den geenigen daer hy die penno(n)gen voer
verstreckt heft,
Lenardt voerss beclachter blift by syn vorige propositie
seggen(de) dat cleger hem beclachten personelick niet
met den rechten aengesocht heft, sonder met beslach
aen andere heeren thyenden vnd daer cleger hem beclach-
ten met andere manieren van rechten in syne persoen
versocht hedde, mocht sich beclachter oock in dem
nae allen gebuer vanden laeten, bliuen(de) by het vorige,
Gichtwordt,
Durch pending vnd voetsettinge
Aenclacht,
Lenardt Caspars clacht vnd vordert aen Wyllem
Veruoert, vnd aen Jan Leuten als momboir Wyllems
voerss burge wesen(de) voer het groete veldt vijf-
entwintichste half malder roggen, noch aen(de) selbigen
van wegen Kerst syen borgh wesen(de) voer den Kronen-
berger hoeck, 13 malder 4 vat rogge, Vnd noch aenden
seluen van wegen Henricks Pouwels borgh wesen(de) voer
Rouwelse veldt voer 9 malder 4 vat rogge, alles
ter goeder reeckeninge, Js cleger der beclachte alsulche
rogh sittens gerichts afeyschen, Jn weygeringe van
beclacht cleger den beclachter voer 125 golt g(ulden) mj(n)
eens pe(nnin)cks, Dingt sich conden aen met den
gerichtelicken schaden,
Gerardt vanden Broeck borge geworden van wegen
Lenardt Caspars,
[afb. 148 rechts:]
Antwort,
Jan Leuten als momboir vnd metpechter,
ontkent den clachtpen(n)i(n)ck, met der geheelder clacht
soe wyt recht vermach, den clegeren ouer al niet
kennen(de), seggen(de) dat hy eenige thyenden gepacht
heft, nae deses kerspels gebruyck, vnd heft dieselue
thyenden aengefangen tho dorssen, vnd oock geleuert
aenfencklich tot stuer der contribution, vnd syn
eygen koren heft moeten laeten liggen, Js daer ouer
den groeten inual [= inval] des krychsuolcks den kerspel ouer-
sonnen, voer den aenbestimpten taeldach, soe sulx
alhier gebruycklich is, alsoe daer durch syn selfs koren
metter thyenden verlaeten moeten, vnd niet genoeten
soe auer cleger ter goeder tyt queme, vnd segt dat alsoe
niet en were, Dingt sich conden aen met den gericht-
licken schaden,
Seggen(de) wyders voerss momboir datter eenen wutslach [= uitslag]
int soemer koren geschiet is, het selue oock gerichte-
lick geuisiteert is sal tselue oock na kerspels
gebruyck een insien in hebben,
Cleger ontkent geheel op eenich gebruyck die
thyenden verpacht te hebben, sonderen dywyl die swairhe-
den van contributien groet geuallen, soe is by de
verpachtinge claerlick verafscheyt dat beclachter
oft die thyenderen sollen ohn eenich vordel, eenich
vermeyntlicken aengetoegen gebruycks tot betalinge
der contributien toe, tho dorssen schuldich syn, dywyl
auer die thyenden bouen soe vielueldige gerichte-
licke, vnd andere aenmaeninghen suyurich bleuen, vnd
het dorssen hin inden winter vertogen, vnd
niet temin die schathefferen aen clegeren die achter-
stendige contributien geuordert in sulcher voegen dat
cleger gedrongen woerden vanden schthefferen
die restanten te betalen, weshaluen hy cleger
wt deses jaers gewassenen vruchten ontrent dry ofte
vier hond(er)t gulden heft moeten opbrengen, vnd voer be-
clachten op alsulche geuorderte restanten, heft moeten
sgenige betaelen, dat welcke meer sess oft seuen
weerlich te vorens is gesat worden, hehr het krychsuolck [= krijgsvolk, leger]
alhier int landt com(m)en is, soe bidt als voren
[afb. 149 links:]
Gichtwort,
Durch pendinge vnd voetsettinge
Aenclacht,
Dye kerckmeester clagen ouer Jacop Veruergert, als
dat hy sich laet gelusten voetsettinge te doen, op die
kirchen ond(er)panden, waerop hy beclachter voer eenen
Jaer pacht gepant is voer een malder roggen, syn clegers
den beclachten desen huydigen dach afeyschen(de), Jn weyge-
ringe van dyen beclagen clegers den beclachten voer 4
golt g(ulden) mj(n) eens pen(n)i(n)cks, Dingten sich conden aen met
den gerichtelicken schaden,
Antwort
Jacop Veruergert ontkent die clacht, met den clachtpe(nn)i(n)ck
met den gerichtelicken schaden, segt dat clegers hem
beclachter niet soegen beswaren sullen als een pechter
aen Wagenmanss goet, v(er)d(er) dat beclachter ter
goeder tyt bewysen sal, als were hy beclachter die pacht
betaelt heft, als te weeten, aen(de) die schatheffers, vnd
sonst andie ongelden soe den kerspel operlacht wordt
verhopen(de) beclachter niet eener betalinge gedaen
te hebben, dywyl Wagemanss goet geenen besonderen
schat tuischen der kirchen en heft, Dingt sich conden
aen, met den gerichtelicken schaden,
Gichtwort,
Durch gedaegen,
Aenclacht,
Peeter Roeskens als momboir des pastoers clacht
ouer Gyss van Mijl, vnd is hem afeyschen(de) eenige
gerichtscosten, die cleger om des beclachters wil
geleden, vnd gedaen heft, die selue nae erkentnis
der schepen, die welcke gedaen synde, om eene ver-
sochten pael, Js cleger nochmaels den beclachten al-
sulche gedaene kosten afeyschen(de), Jn weygeringe
van dyen beclacht cleger den beclachter voer 10 golt g(ulden)
mj(n) eens pe(nn)i(n)cks, Dingt sich conden aen met den
gerichtelicken schaden
Antwort,
[afb. 149 rechts:]
Dye schepen ercleren aengesien partyen Lenardt Casper
vnd Gisbert Symonts beyde sich vander banck af-
geeyscht, sullen partyen afgeeyscht bliuen, biss ten
naesten,
Gedinge gehalden den 14en
february, anno 1601
Gichtwordt,
Durch gedagen op een nahbueren
Horster recht
Aenclacht,
Jan Martens volmechtiger syner c(on)sorten clacht ouer Lenert
Rameeckers, seggen(de) dat een tyt leden is, dat syn swager
saliger Jan, in Henricks tegenwordich goet, soe hy deser
tyt besitten(de) is, daer in verhylick geweest is, vnd in syner
hoeger aenliggen(de) noth ethliche penn(in)gen van synen brueder
Jenniss opgenohmen heft, ongeferlich 100 daler, Jdoch syn
tho voerden nae die bekentniss van Jenniss saliger daerop
hy syne sacramenten der h: kirchen genohmen heft vnd
daerop gestoruen met die som(m)e van hond(er)t ghyder gulde(n)
daer van hy oock geen percionen genoeten, niet tegen-
staen(de) dieselue penn(in)gen aengewant syn tot stuer vanden
goede soe gereet als andere, Js cleger den beclachten die
selue som(m)a afuorderen(de) sittens gerichts, Jn weygeringe
van dyen beclacht cleger den beclachten voer 50 golt g(ulden)
mj(n) eens penn(in)cks, Dingt sich conden aen met den
gerichtelicken schaden,
Antwort,
[afb. 150 links:]
Vonnisse
De schepen aenspraeck, antwort, condtschappen, reedt vnd
wed(er)reedt ouersien, wysen erkennen voer recht, nae huere
bester weetenschap, dat Marten Schenck als volmechtiger
Henrick Hennerts vnd Geritien Schepers een rechte verante-
ringe gedaen heft tegens Jan Martens saliger
Marten Schenck voerss verorkundt
Kondtschappen Derick Geradts als
momboir der Roeskens partyen
c(on)tra Letgen Veruergert,
Derick voerss het prothocolle ingestrekt, mentioneren
van een kondtschap, daer Mery Smits tuycht vnd
segt, dat Derick Bestiens niet heft gedeilt, gelyck
die andere kinder, vnd hem niet geweygert is geweest
geteyckent D, 3, in het gedinge den 24 marty
anno 1593, verorkundt
Derick voerss legt noch een secker magescheyt, inhalt
vnd mentoneren(de) desseluen, de dato den 1544, op
alle kind(er) dach, geteyckent, D, 4 verorkundt
Derick voerss segt hierop met der kondtschap van Meri
Smets, vnd der ingelachter magescheyt genochsam bewesen
te hebben, dat die moeder van Beelen, waer van die p(ar)tyen
van beclachten het versterf genoeten hebben, die guederen
van hylix penn(in)gen genoeten hebben, van dat goet daer cleger
die hylix penn(in)gen, ofte soe viel hem vanden versterf
met recht tho erkant mochte werden is versuecken(de)
sullen gehalden hem clegeren te erkennen vermoech des rechten
Derick voerss sluyten(de) van conden voerbehelden wtheymss
konden biss ten naesten,
Strafwort Lenardt Veruergert
c(on)tra Derick Geradts,
Lenardt Veruergert wederlecht clegers ingefuerde conden
soe wijt recht vermach, ter oersaecken, die kondstschap
gegeuen van Merij Smets een eensaeme kondtschap sij
sal in desen rechten niet aengenohmen werden verorkunt
[afb. 150 rechts:]
Vnde dat ingelachte cedullen mentioneren(de) van een magescheyt
sal oock in desen rechten niet aengenohmen werden, dan van
nul, vnd onweerden ercant, oersaecken geen magescheyden ge-
halden ofte gemaeckt con(n)en werden, daer moeten ten wenichsten
van beyden syden twe dedings frundt in gespecificeert staen,
ofte daer toe erwelt vnd gecoren syn, twelck hier noch
niet gebleecken en is, dan melden(de) daer ouer gestaen te hebben
twe schepen daer in gespecificeert syn(de), met eenen inde
platse van(de) dagelixe richt, heft oock niet geblecken
die schepen ofte gerichten huer gebuerlicke gerechticheyt daer
van ontfangen gehadt tho hebben, Jae oock dieselue niet
bekreftiget soe recht, oft by gebreck van hueren schriuen
niyemanden daer tho versocht, ofte daer tho gebeden te hebben
sulx voer hem te doen, sal dat selue schrift van(de) clegeren
ingelacht, in desen landt vnd banckrecht, ofte in geenen
rechten acceptiert noch aengenohmen werden,
Behulpreeden Derick Geradts c(on)tra
Lenardt Veruergert
Derick voerss segt hier met die kondtschap van Merij
Smets, het magescheyt oock mede geuerificeeer wordt
vnd inden magescheyt loefwerdige luyden in gementioneert
syn, die welcke beclachten niet onwarachtich can maecken, dan
dieselue persoenen daer in gementioneert staen(de), van goeden
naemen vnd famen staen(de), oock eenige schepens soe
daer ouer gestaen mochten hebben, soe beclachter tselue wed(er)-
leggen, als dat sy huer gerechticheyt niet ontfangen mochten
hebben, clegere niet hind(er)lich aen synen rechten
wesen sullen, dan geene daechsvrunden op magescheyden ofte
hylix furwaerden beroepen en werden om huere gerechtheyt
sond(er) als frundt, can derhaluen clegeren off den
magescheyt, inden rechten off schedelick wesen,
Lenardt voerss segt hierop nae als voer, belangen(de) dat inge-
lachte schrift in naeme van een magescheyt, soe cleger voer gift
die altho samen loefwerdich syn, daer hier ter contrarien niet
op gesproecken wordt, op die persoenen aengaen(de) naem vnd faem
[afb. 151 links:]
dan p(re)tendieren, dywyl datselue schrift niet bekrefticht
ofte niet onderschreuen en is, van geen maigescheyts
frinden, off van schepen sal tselue in geenen rechten
aengenohmen werden,
Derick voerss segt hierop dat hy vermeynt dat dieselue
daechsfrinden soe daer ouer gestaen hebben als oock Gyssen
Roeskens selfs viellicht niet en hebben con(n)en schriuen
hebben derhaluen cedulen doersneden aue Maria op laeten
richten vnd schriuen dywelcke cleger verhoept in desen rechten
niet wed(er)lacht sullen, Oock beneffens dat
van Mery Smets kondtschap, ercant vvan werden dat
Derick Bestiens ofte syn huysvrow saligher Gyssen Roeskens
suster huer patrimoniu(m) soe sy sich verdragen hebben, ontfangen
vnd niet geweygert en is geweest, sullen derhaluen be-
clachten schuldich syn alsulche hylix penn(in)gen, ofte versterf
soe viel hem t recht daer tho erkennen mach te restitueren
Kondtschappen Lenardt Veruergert
c(on)tra Derick Geradts
Tuugen Derick Geradts, Gyss Symonts, Peeter Roeskens
inden eijgen, Hylleken Schroers eendrechtelicken, dat nae
doot haer der moend(er), noch een dochter achtergelaeten heft
die Beel genoempt is geweest, Verorkundt
Lenardt Veruergert streckt in een certificatie by den schepen
van Seuenu(m) gepasseert de dato 1567, geteyckent
L, 3, verorkunt,
Lenardt Veruergert legt noch een certificatie by den
decanu(m) vnd capittelaren tho Nijmmegen gedaen, de dato
1593 den 4en aprilis, geteyckent L, 4, verorkunt
Tuijcht Gerardt Vereerdtbruggen seggen(de) dat hy tuyge daer
by geweest is, daer Beel van(de) naegelatene erfguederen
niet gedeilt heft, vnd dat Symoin ingen Olymuelen
hueren velmechtigeren was, die die gueder ontfange
ofte die waer genohmen huer aenpart
verorkundt
Lenardt Veruergert streckt noch in verdrach cedule,
binnen Nijm(m)egen opgericht de dato 87, den 8en augusti
geteyckent L, 5, verorkundt
[afb. 151 rechts:]
Lenardt voerss sluyten(de) van conden, voerbehalden wt-
heijmse conden biss ten naesten, seggen(de) hier mede
genochsam bewesen tho hebben, alle het versterf hem vnd
synen principalen van Beel aengeerft vnd veruallen were
hen by testamente gemaekt vnd gegeuen is,
wij oock insgelycken van Beelen sohn den jongen Henrick
van Loen tselue bekreftiget, vnd naemaels noch
durch goede scheydtsfrunden veraccordiert vnd gesloeten
alle die naegelaetene gueder aen twe syden verdeilt
die een syde aen die van Loen, vnd die ander partye aen
van Monss, vermoegens dat gescheyt daer van opgericht
in desen rechten ingedient, sal derhaluen cleger
gehelden syn soe wel aen die andere partije tho suecken
vnd tho vorderen, soe hem ytwes queme van alsulchen
vermeijnten hylix penn(in)ck, als aen deser syden, vnd tselue
tho suecken inden sterfhuijss vermoegens der clachten,
sal derhaluen beclachter een rechte veranteringe gedaen hebben
vnd cleger een onrechte clacht, vnd geuallen syn in sheeren
bruecken, vnd costen van rechten,
Strafwort Derick Gerats c(on)tra
Lenardt Veruergert,
Derick Geradts wed(er)lecht beclachters ingefuerde conden
soe wyt recht vermach, die hem dienlick syn, treckt hy
aen tot synen vordel, seggen(de) dat Derick Monss saliger
met den verdrach soe hy opgericht heft voer Jan vanden
Herss vnd Peeter Olyslegers, daer sy Beelcken syn voer
dochter met synen nahkinderen een kinder gemaekt heft
genochsam te kennen gift dat hy vermoech des mage-
scheyts gecontentiert is geweest, Vnd segt naeder
dywyl Beel aen alsulcke goederen tho deel heft gegaen
gelyck blyck by Geradt Veraerdtbrugge(n)s kondtschap
Seggen(de) oock mede dat sy alsulcke maeckinge aen
hueren versueck der hylix penn(in)gen niet hind(er)lick sonder
voerdelick sal syn, vnd dywyl den hylix pen(n)inck daer
in gebracht, sullen gehalden syn alsulche hylix penni(n)gen
[afb. 152 links:]
oft soe viel hem nae recht ercant sal werden te restitueren
Gichtwort,
Durch arrest vnd voetsettinge
Aenclacht
Lenardt Veruergert clacht ouer Jan Zeelen, seggen(de) hem
sulx noth te doen, oorsaecken sij met den anderen gecom(m)antschayt
hebben, net etlichen weijt den welcke beclachte ontfangen heft
vnd clegeren daer vermieginge geschiet, sonder hem syn
gelt gearrestiert is van andere persoenen onder dexsel cleger
hem beclachten meer weyts vercoft sold hebben, Js cleger
den beclachten afvorderen(de) alsulchen arrest afstandt te doen
doen [sic], vnd syn penni(n)gen loss te maecken, Jn weygeringe van
dyen beclacht cleger den beclachten voer 20 golt g(ulden) mj(n) eens
penni(n)cks, Dingt sich conden aen, met den gerichtelicken schaden
Antwort,
[niets geschreven]
Kondtschappen Gisbert Sijmonts c(on)tra
Leonardt Caspars,
Tuijcht Lenardt Caspars segt vercoft te hebben Gysbert Sijmonts
eenen tax van 29 malder roggen, verorkunt,
Tuijcht noch wyders dat Gisberten voerss noch restiert 9 malden
roggen een vat inhalt der clachten, nae relation van Gisberten
selfs, verorkunt
Tuycht noch wyders dat wt relation van(de) schatthefferen
die penn(in)gen geimploreert syn totten huyss vanden Donck
verorkunt,
Gisbert voerss hier met sluyten(de) van conden, seggen(de) genoch-
sam bewesen te hebben met des rentmeesters eygen
[afb. 152 rechts:]
belydinge, soe wael van(de) coop, als betalinge daerop geschiet
met oock den ontfanck van(de) koren dat cleger ontfangen heft
op synen coop, datter cleger niet ten vollen betaelt en is,
vnd wat sich tot goet bewijss beuint [= bevind], dat cleger niet
ontfangen heft, sal beclachter gehalden syn, den clegeren vort
ten volle tho leueren vnd tho verrichten, nae inhalt der clachten
dijwijl der beclachter den coop met die betalinge vnd die
leuerantie daerop selfs beleden vnd becant heft, sal der-
haluen cleger een rechte clacht gedaen hebben, vnd beclachter
een onrechte veranteringe, vnd geuallen syn in sheeren
bruecken vnd costen van rechten,
Strafwort Leonardt Caspars c(on)tra
Gysbert Sijmonts
Leonardt Caspars wed(er)lecht clegers ingefuerde condtschappen
soe wyt recht vermach,
Clerniss,
De schepen ercleren, aengesien Leonardt Caspars in
in [sic] syner veranteringe geen konden aenbedingt
en sal se nu ter tyt in desen rechten niet genieten moegen
verorkunt Gisbert Symo(n)ts
Lenardt Caspars segt dywyl wt des clegers eijgen ge-
fuerte kondtschap blyckt dat die aenden schatheffer voer-
gestreckte 200 gulden tot betalinge des huyss vanden
Donck schattingen, gekeert, weshaluen dan
oock die leuerong des roggens gewesen worden int
groete veldt als wesen des Jonckeren thijenden, al waer
hy cleger oock bekent rog ontfangen te hebben, niet auer
bewijst, dat hy met sulche ouerwijsinge niet content
gewesen syn solde, vnd auer die pechteren des voerss veldts
noch ouer die 24 malden roggen ter goeder reeckeninge ten
achteren sijn, soe sal cleger aen denseluen pechteren sijne
restanten noch te vorderen gehalden sijn, desto met dywyl
notoir vnd openbaer is dat cleger aen des personaetz
vruchten in’t ouerbroeckse veldt vnd niet, aen des Jonckeren
thijendt beslach gedaen, concluderen(de) derhaluen als by de
veranteringe gedaen,
[afb. 152a:]
Gisbert Symonts persisteert bij syne vorige propositie
seggen(de) dijwijl beclachter desen huydigen dach niet bewesen
heft, den clegeren ten volle geleuert te hebben, oft te
doen leueren, sal tselue gehalden syn noch te doen, sich
referiren(de) tot syner clachten, stellen(de) tot discretie
des gerichts
Leonardt Caspars blift nae als voer by der propositie
in der veranteringe gedaen, vnd voergaen(de) behulpreden,
Beyde partyen Gott vnd den h: rechten beuolen,
Vonnisse
De schepen aenspraeck, antwort kondtschappen vnde sonst
worden vnd wederworden, wysen vnd erkennen voer recht vnd
nae huere bester wit vnd wetenschap, aengesien
Leonardt Caspars in syne kondtschappen selfs becant schuldich
te syn, sal daerouer Gisbert Symo(n)ts een rechte vorderinge
gedaen hebben, Gisbert Sijmonts verorkont
Kondtschappen Leonardt Caspars
c(on)tra Jan Leuten als momboir
Wijllem Veruoert
Leonardt Caspars streckt in extraict van een pachtcedule
der thyenden, geteyckent L, 9, verorkunt
Tuijgen Geradt Roeskens Wijllem Verlinden, vnd Lenardt
Veruergert eendrechtelicken, dat sy tuygen gesant syn worden
van(de) nahbueren by den rentmeester om der bylage der contri–
bution, vnd sy tuygen doen gehoert dat sich der rentmeester
beclachten, als dat sy den kerspels luyden die thyendt in
handen stellen wolle, vnd dat sy tuygen den rentmeester
berichten, sprecken(de), solle qualick staen, dat wy ons
daer inden ontfanck stellen sollen, ouermits sy rentmeester
weren, vnd der rentmeester daer geproecken, soe fan de
nahbueren niet en sollen willen dorssen, hy en condt tselue
[afb. 152b:]
van sijnen regelen niet geschaeffen, vnd daerop sy tuijgen
wedero(m) by den nahbueren gegaen, tselue aldaer te kennen
gegeuen, dat alsdoen by den nahbueren versproecken een yder
soe viel korns dorssen dat die contributie
betaelt mochte worden, vnd der rentmeester doen eenige
som(m)e van penni(n)gen te wege gebrocht, verorkunt
[in marge:] in het jaer 1600
Tuygen sy tuygen wyders dat sy het Sonderseveldt gehadt
hebben, vnde dat sy tuygen het verluyf daer van dit Jaer
noch betaelt hebben, Verorkunt
Tuygen die zemptliche schepen seggen(de) eendrechtelicken dat
met branden(de) der kersen dat een yder soe viel korens
solle dorssen, alles totter betalinge van(de) contri-
bution, dat ditselue sonder preinditie van(de) alde gerech-
ticheyt, Verorkunt
Tuijcht Peeter Roeskens richterbaedt segt dat hy tuijge gesant
is worden van(de) schepen vnd geswoeren by den thyendt pachters, dat
sy soe viel korns dorssen sollen, als die contributie belopen
solle; ouermidts die contributie betaelt worde, ofte neet
sol die thyendt liggen op heuren schaden, vnd men sol
seluer dorssers stellen op des thyendtpachters costen, dit-
selue versproeken als die schepen vnd gesworen inder scholen
by den anderen waeren,
Hier bij die vier schepen by deser kondtschappen, des richter-
baedt syn bliuen(de), Verorkunt
Tuycht Peeter Roeskens voerss wyders, dat hy ofter mael vanden
rentmeester als oock vanden schathefferen Gisbert Symonts gesant is worden by
den thyentpachter als dat sy dorssen sollen, ofter eenich
verderf queme dat het selue op hueren schaden liggen sollen,
Verorkunt,
Tuycht Gisbert Sijmonts segggen(de) verschoeten te hebben wegen des
rentmeesters aen kerspel 200 g(ulden), daer voer hem tuyge be-
wesen is 29 malden roggen wter den groeten velde, vnd hy
tuyge daer van niet meer als 15 malden ontfangen seggen(de)
hy tuyge der wegen den thijendtpachteren dick genoch gemaent
auer hy tuyge niet meer con(n)en becom(m)en als bouen getuijcht,
Verorkunt,
Tuijcht Gisbert voerss wyders dat hy tuyge by den thyentpachteren
gegaen is vnd gesproecken, my compt noch 9 ofte 10 malden
[afb. 153 links:]
roggen vanden rentmeester, Jffer noch wael soe viel te
dorssen is, dat die thijentpachters geantwort, daer legen noch
wel een fin thyen ofte twelf, sy en wisterts soe naw
niet, want der een hed voer ingefuert vnd der ander
nae, Verorkunt,
Tuijcht Gijl Metten, seggen(de) dat der rentmeester betaelt
heft tot contribution wegen des kerspels ongeuerlich
280 g(ulden), het welcke gesat is geweest en vnd tho
beuoeens het leger hier int landt com(m)en is, vnde
dat hy tuyge eensdeels ontfangen heft 25 g(ulden), noch 12 g(ulden)
vnd acht malden boeckweyts, wesen(de) wter den vruchten
van desen Jare, Verorkunt,
Tuycht Gyl voerss wyders, dat hy tuyge wael by propositie(n)
gesproeken heft tegens den rentmeester dat hy die thyenden
wael een half duysent g(ulden) tho duer verpacht hed, auer
hij tuyge segt tselue niet nae gereeckent te
hebben, Verorkunt,
Tuygen Jacop Kersten, Denyss Denen, Jan Leuten, Geradt Ver-
hatert, vnd Henrick Floerkens eendrechtelicken,
Tuycht Jacop Kersten segt met syn metbroed(er)s genoeten heft
wter den Cronenberecher hoeck twe malden roggen, twe
malden boeckweyt, vnd een wenicht spuerisaet, vnd
als het leger is com(m)en was dat het koren wter der
schueren geworpen was, dat hy doen een gerf twe oft
dry met genohmen vnd syn peerden daer met ge-
uoert te hebben, vnd sonst niet meer genoeten, Verorkunt
Tuygen Jan Leuten, Gerardt Verhatert vnd
Henrick Floerkens eendrechtelicken, als dat sy niet meer
als een wenich spuerijen genoeten hebben, Verorkunt
Tuijcht Henrick Floerkens seggen(de) dat der rentmeester
hem tuyge etlich mael aengemaent heft, dat sy dorssen
sollen, vnd dat Jan Leuten oock wel vermaent is worden
om te dorssen, Verorkunt
Leonardt Caspars streckt in die geheel pachtcedule,
inhalt desseluen, geteyckent, L, Q, verorkunt
Tuycht der pastoer dat hy tuyge Henrick Pouwels ver-
socht heft, dat hy hem aen syn betalinge helpen solle, daerop
Henrick geantwort het en solle aen hem alleen niet
mangelen, want hy alleen geenen dorss maecken condte,
syn betalinge verhelpen wolde, hy wold hem een schueren
roggen schencken Verorkunt
[afb. 153 rechts:]
Leonardt Caspars segt met den ingefuerten condtschappe genoch-
sam bewesen te hebben, dat die thijentprachteren voer ierst ohn
eenige exceptie schuldich syn geweest te betalen, tot die
contributie toe, vnd dywyl dan notoir is dat int Jaer
[15]99 van eenen Andrex [= Andries] totten anderen geloepen syn, negen
schattingen, op yder deel thyenden bedragen(de) inder schattinge
66 g(uld)ens sp[aans], soe beuindt sich wter opgelachter verpach-
tinge vnd der leuerantien soe daerop geschiet is, dat die
pachters niet totter vollet contributie betaelt noch gele-
uert hebben, Jae, ten respect dat nae die verpachtinge
niet wael ten drijten deel aen rogge, die rest ande
aen allerleij lichte soemer vruchten betaelt worden, die
welcke tot geenen penn(in)gen en slaen, vnd daerbeneffen
der rege soe viel des geuallen ten meerendeels vroech
inden groene voer lichten prijss vnd int gemeijn niet
hoeger als sess g(ulden) meer ofte weniger vercoft worden,
solle derhalue beclachter schuldich syn luyt der clacht
te betaelen, metsgaders geuallen syn in sheeren bruecken
costen van rechten
Strafwort Jan Leuten momboir voerss
c(on)tra Leonardt Caspars,
Jan Leuten momboir wed(er)lecht clegers ingefuerde condt-
schappen soe wyt recht vermach, soe hem dienlick syn
treckt hy tot behoef synes rechten aen, Verorkunt
Dye kontschap van(de) gerichten daer in sij tuijgen inder
voerwaerden ofte conditien van(de) verpachtinge der thyenden
beuoerwaert were, die pachteren wat to dorssen totter
contributien, auer dat sond(er) preinditie der alder gebruijck
Aengaen(de) die kondtschap van Gisbert Symonts vnd vorts
andere kondtschappen int generael van(de) thyentpachteren
afgedragen wed(er)lecht beclagter dat ter oersaecken, dieselue
niet verweert off geuordert soe lyf te syn als ver-
weert, sullen derhaluen in desen rechten niet aengenehmen
werden, vnd van nul vnd crachteloess gehalden te werden
Aengaen(de) die kondtschap van Peeter Roeskens richterbaedt
getuycht, als dat hy den thijenderen dickwels vermaent hedde
durch ordonantie der schepen vnd gesworen te dorssen
[afb. 154 links:]
vnd te doen dorssen om betalinge der contributien segt
daerop beclachter, dat hy verhoept in synen konden tho bewysen
syne gebuerlicke bylage deser twistige thijenden betaelt
wesen sal, den tijt van huerer pachtinge aengaen(de) tot
s: Andrex [= sint Andries] toe, daer van alhier vanden clegeren noch
niet gebleecken en is met geenen conden dat die
gebuerlicke bylaeg deser twistige thyenden den voerss
tyt niet voldaen en sij, sal derhaluen beclachter een
rechte veranteringe gedaen hebben, vnd cleger onrechte
vorderinge, vnd geuallen syn in sheeren bruecken vnd
costen van rechten,
Kondtschappen Jan Leuten momboir
c(on)tra Leonardt Caspars
Tuijgen die zemptliche schepen eendrechtelicken seggen(de)
dat sy het halden voer een alt gebruyck, dat die thyenden
geuryet [= gevrijd] waeren van(de) thyendtheeren tot s: Andryss toe
sich wyders halden in huere gegeuene kondtschap
Verorkunt,
Tuijgen wyders die schepen voerss seggen(de) dat sy niet gehoert en
hebben, datter versproecken were, dat die vruchten tsamen
voer s: Andryss gedorst sollen werden, doch soe viel der con-
tributien belopen heft, alles nae inhalt huere vorige
gegeuene kondtsschappen, Verorkunt,
Jan Leuten streckt oock die pachtcedule ofte extrantt
desselfs inhalt, vnd is geteyckent L, 9 Verorkunt
Jan Leuten noch ingestreckt den ontfanck wter die
ve[r]pachtinge der thyenden, mentioneren desseluen inhalt
is was geteyckent als bouen L. 9 Verorkunt
Tuycht Leonardt Caspars segt dat hy tuyge met Jan Leuten
vnd Henrick Pouwels gespreeck gehadt, als wanneer sy
den pastoer op een een malen offe twe nae betaelt
hedden, dat sy dan ophalden sollen, dan hy tuyge meer
met den pastoer te doen hedde, hy sol hem daer van vort
bericht doen, Verorkunt,
Tuycht Leonardt Caspars segt dat hy den pachtere vanden
Vorster veldt vnd Bergerhoeck wel gep(re)sentiert soe
[afb. 154 rechts:]
voer vnd om Egidij soe fern sij terstond vnd nae een
anderen die vruchten worden wtdorssen vnd leueren, dat hy
tuyge hen pachteren eenige frintschap solle doen
Tuycht Giel Metten segt datter dry schattingen gesat syn, tho
weeten twe in Augusto vnd een in Octobri van(de) neiwen
aen in anno 99 Verorkunt, soe lieff als verweert,
Tuygen Geradt Maegs, vnd Thoniss Denen seggen(de) dat koren
dat noch inder schueren is geweest tselue van(de) krychsuolck wter der
schueren rontom wtgeweorpen is worden vnd verdoruen
iersten gedorssen vnd het stroij daer nae wter der schueren
geworpen, Verorkunt, soe lief als verweert,
Tuygen Thonis Denen, vnd Henrick Jenniske(n)s eendrechtelick
dat sy tuygen wael gesien hebben dat het krychsuolck het
koren dat tot Henrick Pouwels lach eens gedorst is
geweest, vnd daer noch eens aengelacht vnd gedorst
vnd het stroy rontom her wter der schueren geworpen vnd
vernielt Verorkunt, soe lief als verweert
Tuijgen Geradt Verhatert vnd Jan Symonts seggen dat sy
oock wel gesien hebben in Gijl Metten schuer, vnd opten
Monicken hof het stroij wter der schueren lach geworpen
vnd dat daer nae erwech con(n)en, vnd van(de) krychsuolck
verdoruen vnd genohmen Verorkunt, soe lief als verweert
Tuijcht Peeter Roeskens richterbaedt seggen(de) soe hy gesant
was van(de) rentmeester by de pachteren, dat sy dorssen sollen
vnd hy tuyge niet gehoert datse weygerlick syn ge-
weest dat der rentmeester dorssers inder schueren stellen
wolde, Verorkunt
Jan Leuten momboir hier met sluyten(de) van conden
segt genochsam bewesen te hebben met die schepen kondt-
schappe die thyende verpacht te wesen, opten alden ge-
bruyck voerbehalden vanden vruchten gelevert sold werden
totter contributionen vnd is genoch bewesen, vnd ge-
bleecken dat pachteren geleuert sullen hebben, soe viele
als die contributionen deser dry twistige velden beloepen
hebben, nae taxatie vnd quote deser dry twistige velden
dyer contributionen aengaen(de), der sittingen die de schatt-
heffer dyer tyt geweest beleden vnd betaelt heft
[afb. 155 links:]
off wel schoen cleger p(re)tendieren wold noch voerhin vorige
schattingen onbetaelt te staen, is noch niet gebleecken in
geene kondtschappen van(de) clegeren ingefuert, van dese
thyenden te weeter der dry velden onbetaelt te wesen
dan moegen wel op die guedt van(de) huyse tho die Donck
gehoeren van vorige Jaeren, ader alde resten tho betalen
staen, dan heft genoch gebleecken wt die nahbuere
kondtschappen die welcke gesien vnd gehoert hebben die
ongedorste vruchten tho samen verwust [= verwoest] vnd vernielt
te syn, referiren(de) sich beclachter tot reeckeno(n)ge,
bewyss te doen, geleuert vnd betaelt tho hebben, onge-
uerlick tot twedeel der pachtingen, wat daer aen restiert
p(re)sentiert dat daer by te leggen, referiren(de) sich op die
alde voerwaerden, stellen(de) tselue tot discretie der
ersame gerechten, verhopen(de) beclachter een rechte ver-
anteringe gedaen te hebben, vnd cleger een onrechte
clacht,
Strafwordt Leonardt Caspars
c(on)tra Jan Leuten momboir
Leonardt Caspars cleger wed(er)lecht beclachters inge-
fuerde kondtschappen soe wyt recht vermach, die
hem dienlick syn treckt hy aen tot behoef synes
rechten, seggen(de) dat wt der schepen vnd nahbueren kondt-
schap die welcke ontrent acht dagen nae Trinitatis
tot hem cleger der contributionen haluen van(de) zemptlichen
nahbueren voer der kirchen verzamlet wesen(de) afge-
uertiget worden viel anders blycken sal, als ne(m)lich
dat cleger niet in sulcker vermeynter dry schat-
tingen wil sonderen syn die selue lange tyt daer nae gesat syn worden wy beclachter vermeijntelick susti-
neert, die thyenden vanden frundt geslaegen, vnd aen het
kerspel gekeert sonderen ierste om der derde
half schattinge wil soe van Andrex biss tot paschen
oft daerontrent by tyden Jan Schutten
verlopen, vnd het ander rest haluen by Gyl Metten tyde
gesat worden syn(de), vnd alsoe totten vollen Jaer sich
strecken(de) int getael, als voeren verhaelt worden,
daer by het die schepen yres getuycheniss haluen als wesen(de)
[afb. 155 rechts:]
een notair vnd openbare saecke alsoe verbliuen laeten
vnd dywyl dan wt [= uit] redenen by syner vorige conclusie
verhaelt alsulcke schattingen zampt den costen soe op
dach der thyenden verpachting opgaen, vnd sich tot
yderen deel der thijenden ad negenthyenden haluen gulden
bedingen gehadt, wat van die pachter oock goede-
cheit gemaeckt, soe stelt cleger die calculatie
alhier totten ersamen gerichte, dat die contribution
soe viel dieselue op die thyenden wegen des huiss vanden
Donck verlopen sich hoeger heft bedragen, als alle(n) die
thyendtvelden hebben connen wtbrengen ofte wael te verstaen
als wt denseluen velden hed moegen geleuert connen werde(n)
vnd alsoe tselue van(de) eenen soe wael als van(de) anderen
te verstaen, dan off wael beclachter eenige konden
gefuert wtdragen(de) sy gesien hedden dat gersten met
den koren entweder wtgeworpen ofte wtgedorssen
worden het welcke thyendt koren gewesen solde, soe
ist naden minsten doch niet bewesen, soe viel des-
seluige geweest sij, sinen dient tselue alles tot
eenen deckmantel om daer met het verluijss het
welcke notoir vnd ogenschijnlick was, vnd het eenen met
den anderen alsoe te verdonckelen, vnd te vermischen
Jan Leuten momboir segt nae als voer p(re)sentiren(de) noch-
maels clegeren die twe deelen, nemlich twe derdendelen
van(de) pachtinge te voltrecken, vnd te veruuegen [= vervoegen], vnd daer
van reecken(in)ge vnd bewijss te doen, vnd wat daer van
noch onbetaelt is, dat ouerentsiche derdendeel
referirt sich deffals op die conditie vnd voerwaerden
der verpachtinge, tselue nae den alden gebruijck, nae
vorige afgedragen kondtschappen, stellen(de) tselue tot discretie
der ersame gerichten,
Leonardt Caspars cleger segt dat in desen process geen
alde gebruyck expresselick betuycht noch bewesen te syn
vnd dijwijl dan oock bij den acten genochsam betuycht
[afb. 156 links:]
dat tegendeelen gerichtelick gemaent, vnd gewaerschout
geworden om te dorssen, soe ist seltsam te hoeren, vnd
der reden vnd billicheyt ongemeess, dat beclachten
in sulcken voerstaen(de) peryckel vnd gefahr dat welcke
soe langen tyt voer gebloyt, sollen sien dorssen ver-
meeten op een vermeijnt onbewesen gebruijck te re-
feriren, vnd is tselue effen soe viel gesacht
gelyck van gewon(n)en goet openbaerlick vnd ogenschijn-
lick moesten te niet vnd verdoruen gaen, het
welcke doch som(m)ige met eenen ofte twe dagen dorsse(n)s
ten hoechsten wael hedde con(n)en verbeteren, weet alsoe
cleger op geen anders sich in the laeten, sonder blyft
by de vorige conclusie
Beyde p(ar)tyen Gott vnd h: rechten beuolen,
Vonnisse,
De schepen ercleren vnd halden hueren vorst biss ten
naesten,
Dye schepen ercleren beyde p(ar)tijen ten fruntelicken verdrage hier en tuschen ten naesten soe
fern moegelicklich, soe niet sal der schepen ten naesten wysen als recht syn sal
De schepen antspraeck, anwort, conden vnd kondtschappen wysen, vnd erkennen voer recht vnde
bester weetenschap vnd banckrecht, aengesien beclachter noch niet bewesen soe viel gedorst
te hebben, tot voller betalingen der contribution, sal een onrechte veranteringe gedaen hebben
vnd geuallen syn in sheeren bruecken vnd costen van rechten
Clerniss,
De schepen ercleren die p(ar)tyen van Goer vnd van
Leonart Caspars ver Marnix halden hueren biss ten naesten
orkunt,
Clerniss
De schepen ercleren aengaen(de) die volmacht van Jan
Zeelen c(on)tra Letgen Veruelgert, halden die schepen
hueren vorst biss ten naesten, biss die schepen anders
geinformiert sullen syn
Peeter Roeskes richterbaedt sich erschenen tege(n)s
Gyss van Myl, als volmechtiger des pastoers
vnd niet erschenen
[afb. 156 rechts:]
Gedinge gehalden den 14en marty
anno 1601
Kondtschappen Derick Geradts voerss c(on)tra
Leonardt Veruergert
Derick Geradts voerss sluyten(de) van wtheymse conden
seggen(de) nae als voer genochsam bewesen te hebben met syn inge-
fuerte kondtschappen dat beclachter gehalden sal syn hem synen eysen
te voltrecken, vnd genoch te doen, en heft dese tyt ter contra-
rien niet bewesen, dat hy beuoecht sal wesen, off eenige
recht ofte reden te hebben dien voerss eysen niet te voltrecken,
verhopen(de) een rechte vorderinge gedaen te hebben, vnd beclachter een
onrechte veranteringe, vnd geuallen syn in sheeren bruecken vnd
costen van rechten,
Lenardt Veruerlgert sluyten(de) van wtheymse conden, sich
referiren(de) by syn vorige conden vnd bewyss, seggen(de) wyders
dat genochsam blyckt wter syne ingefuerde condtschappen
die persone daer van cleger vorderen(de) is den hylix penni(n)ck
kinderen in staender en verworuen heft, daer wt
claerlick af te nehmen is, den clegeren geene penni(n)gen
oder versterf van wegen des hylix penni(n)cks tho en
compt, sonder opten kinderen alle naegelaeten guederen
van hueren alderen achter gebleuen geuallen, vnd gestoruen
is, daer van der kinder geener vermogens testaments
synes moeders wtersten wil confirmiert vnd beuesticht
heft, die guederen te laeten vallen nae inhalt synes
moeders testamente, voer cappellaen vnd getuygen daer
by geweest gemaeckt was, vnd dywyl hier een landt
recht vnd banckrecht is vnd int gantse ouer quartier
dat alle testamenten gemaeckt voer pastoren ofte sijnen
dienaer in p(re)sentie van getuygen daer by gemaeckt worden
bondich vnd craftich gehalden worden, sal beclachter desen
huyden dach genochsam bewesen hebben een gefondierte ver-
anteringe vnd cleger ongefondiert sal syn in syner
clachten vnd geuallen syn in sheeren bruecken, vnd costen van rechten
Beyde p(ar)tyen Gott vnd h: rechten beuolen,
[afb. 157 links:]
Vonnisse,
De schepen ercleren beyde p(ar)tyen ten frintelicke verdrage
hier en tuschen ten naesten, soe fern mogelicken, soe niet,
sol der schepen ten naesten wysen als recht syn sal,
De schepen aenspraeck, antwort conden en(de) kondtschappen
wordt en(de) wederwordt int lange ouer sien, wysen en(de) erkennen
voer recht nae huere beste wit en(de) weetenschap, aengesien
Derick Montz syn voer en(de) naekinde een kindt gemaeckt
en(de) nijemandts van(de) wederpartije daer by geweest syn, sal der-
haluen cleger een rechte vorderinge gedaen hebben Derick Geradts verorkunt,
Clerniss,
De schepen ercleren, dat Wyllem Metten alsodane
volmacht van Jan Zeelen gebleecken, by den schepen van
Dorren sal doen verificeren vnd besegelen, dat sulche
volmacht in hueren effect alzoe geschiet sy, ten
naseten, Lenardt Veruelgert verorkunt
Kondtsschappen Lenardt Veruergert
c(on)tra Mercken syn swegerss en(de)
Tuijgen Geradt Vereerdtbruggen vnd Geradt Roeskens schepen
eendrechtelicken seggen(de), dat sy tuygen gesant syn worden om huer
gebuerlicke gerechticheyt by Mericken vnd huer wegen Letges
gerichtelicke te mahnen, ofte inder frintschap te reecke-
no(n)gen haer afeyschen(de) syn aenp(ar)t van een peerdt datter
vercoft were, oock ethlich speck, vnd van eenen
pot, alles syn aanp(ar)t, neffens oock van etliche laindt
dat sy gebout had hed gewas daer van daerop Mericken
antwort sij niet weten(de) hem Letgen ytwes schuldich te
syn, dan van het landt, daer van sy hen verrichten wold
alles nae groetheyt placks den pacht daer van, gelyck
ander landt daerontrent gift, Verorkunt,
Tuijcht Gijss Kraecken segt dat hy tuijge den pot geuonden
inden broeck, aldaer wtgegrauen heft hy tuyge Jan Ver-
uergert gesacht hy had eenen pot geuonden hem duchte
denseluen nyemants hier tho lande tho com(m)en solle, und
Jan Veruergert gesproecken, laet my den sien, vnd hy den
selue gesien hebben(de) heft gesproecken, den pot compt ons
kinderen toe, vnd alsoe den pot met sich genohmen
verorkunt soe lief als verweert
[afb. 157 rechts:]
Letgen Veruelgert streckt in syn reeckenboeck, mentio-
neren(de),
Extraict
Jan Veruergert 6 fahnen, Jtem een vierdel biers,
Jtem een halster rogge van landt, dat hy te half bout
Jtem rest 12 g(ulden) tuschen die scheydong vnd deilinge
beloept Jan 3 g(ulden) verorkunt
Tuijgen Jacop Veruergert vnd Mercken weduwe Jan
Veruergert sa[liger]: eendrechtelicken, dat dit twistige peerdt
voer der tyt der deijlinge gedeelt sy, dat daer nae
tselue peerdt den wolf geeten heft,
veroerkunt,
Tuijcht Jacop Veruergert segt datter geen gueder geweest
syn voer der scheydinge ofte nae der scheydinge geweest
syn, Letgen en heft syn aenp(ar)t daervan gehadt
Ditselue bij synen eede affirmeert veroerkunt
Lenardt Veruergert sluijten(de) van conden, furbehalden wt-
heymse conden halt hy open biss ten naesten
Seggende genochsam bewesen te hebben met syne in-
gefuerde conden, als met syn reeckenboeck dat be-
clachterss hem schuldich is vnd oock met haer eygen be-
lydinge off bekenteniss met Jacop Veruergert belydinge
dat tpeert voer huer scheydinge vnd deylinge Jan sa[liger]:
tegens Jacop gedeilt heft, der oersaecken cleger die
beclachterss durch die getuyge Geradt Veraertbruggen, vnd
Geradt Roeskens tot reeckeni(n)ge geuordert vnd heft
doen vorderen ond(er) presentatie inde frintschap ofte ge-
richtelick, vnd nae ontkenninge der beclachterss
cleger daer toe beweecht, is tselue met recht heft
moeten doen, vnd nu genochsam bewesen beclachterss
hen schuldich is, sal derhaluen cleger desen huydigen dach
syn clachte benochsam bewesen hebben, vnd
beclachterss een onrechte veranteringe gedaen hebben,
vnd geuallen syn in sheren bruecken, vnd costen van rechten
[afb. 158 links:]
Strafwort Mercken weduwe voerss
c(on)tra Lenardt Veruergert
Mercken Veruergert wed(er)lecht clegers ingefuerde conden
soe wyt recht vermach, seggen(de) dat haer dieselue niet
hind(er)lick en syn in haeren rechten, soe haer nodich syn
treckt sy aen tot behoef synes rechten, verorkunt
Seggen(de) dat cleger deser tyt noch niet bewesen
heft, beclachterss clegeren schuldich te syn luyt syner
clachten, dywijl sy versocht is op gerichtelicke reecke-
no(n)ge is daer met niet bewesen dat beclachters hem
cleger schuldich te syn, midts oock syn reeckenboeck
Vnd soe cleger sich oock vermiet aender deylinge
tuschen Jacop vnd Jan sa[liger]: is noch niet bewesen,
dat hem ytwas competiert, sal hier met beclachter
een rechte veranteringe gedaen te hebben vnd cleger een
onrechte clacht, vnd geuallen syn in sheeren bruecken
vnd costen van rechten,
Kondtschappe Mercken weduwe voerss
c(on)tra Lenardt Veruergert,
Mercken voerss ingestreckt een magescheyt opgericht
op dato 1594 den xi february, inhalt desseluen
geteyckent, M, N, Verorkunt
Noch Mercken noch ingestreckt een memorie
by schepen gepasseert, inhalt desseluen, geteyckent
M, O, Verorkunt
Tuygen Geradt Roeskens vnd Wyllem Verlinden
vnd Jacop Veruergert seggen(de) eendrechtelicken te
bliuen by het ingelachte verdrach ofte magescheyt
Verorkunt,
Tuygen sy tuygen wyders dat ingelacht schrift onbe-
teyckent seggen sy eendrechtelicken daer by te bliuen
vnd alsoe geschiet te syn, Verorkunt
[afb. 158 rechts:]
Tuijcht Wijllem Verlinden seggen(de) dat hy tuijge wesende
int veldt reolen(de), vnd dat onder alles Jan hun broid(er)
wter den dorp com(m)ende gesproicken tot Letgen, het
licht gemocht dat Jtgen vnd ick ook twistich ge-
worden, dat wy malcanden vanden solden gestoeten
hedden, vnd Jtgen tot hem gesproecken, dat hy hem
betaelen solle, dat hy hem schuldigh were, Jtgen were
hem eenen daler schuldich vnd etzlich malt, vnd oock
eenig holt daer hy met gebrout hadde, daer tegen
stonden etliche fahnen biers een fahn vier ofte vyf
niet weeten(de) soe viel, hy begeerden met hem te reeckenen.
Verorkunt
Mercken voerss sluyten(de) van conden furbehalden wtheym-
se conden halt sy open biss ten naesten,
Seggen(de) genochsaem bewesen te hebben met haer in-
gefuerde schriftelicke konden vnd mondelick dat
sy den cleger luyt syner clachten niet schuldich en is
dywijl sy verbontelick wtgegaen syn vnd overgegeuen
nae lingt des magescheyts dat sy gescheyden syn het
een den anderen niet te suecken, het sy gereet ofte
ongereet, furbehalden soe daer eenich onweeten(de)
schuldt opstaen mochte, sollen sy kinderen gelyck dragen
dywyl oock Jan Veruergert sa[liger]: becant synen broeder
wyders niet schuldich te syn, vnd met clegeren reecke-
nonge gep(re)sentiert, sal cleger deser tyt geen suecken
ofte spreecken hebben, wyders niet als beclachterss be-
cant heft verhopen(de) hier met beclachterss een rechte ver-
anteringe gedaen te hebben, vnd cleger een onrechte clacht
vnd geuallen syn in sheren bruecken vnd costen van rechten,
Strafwort Lenardt Veruergert
c(on)tra Mercken weduwe voerss
[afb. 159 links:]
Lenardt Veruergert wed(er)lecht beclachters ingeuoerde
conden soe wyt recht vermach, seggen(de) dat beclachters
noch ter tyt niet bewesen heft den clegeren niet schuldich
te syn, nae luyt huer veranteringe, dywijl des clegers
reeckenboeck wtdruckelick met brengt den clegeren
schuldich te wesen, is wael voer der tyt beclachters
man sa[liger]: ducker den cleger schuldich geweest, het
welcke oock des clegers boeck met brengt afge-
reeckent te syn vnd betaelt tselue inden boeck wt-
gedaen is, sal derhalue cleger deser tyt noch een
rechte vorderinge gedaen hebben, vnd beclachters een
onrechte veranteringe, vnd geuallen syn in sheren
bruecken, vnd costen van rechten,
Gedinge gehalden den xi-en
april, anno 1601
Clerniss,
De schepen ercleren, aengesien Jan Ceelen syn volmacht
niet en heft doen vericiferen vnd besegelen by den
gerichte van Dornen, nae inhalt des vorige gege-
uene sententz, sal Jan Ceelen, ofte synen volmechti-
ger deser tyt t onrecht ter banck staen,
Letgen Veruergert verorkunt,
Kondtschappen Letgen Veruergert
c(on)tra Mercken syn swegerss,
Letgen Veruergert streckt in een missiue vanden
scholtis saliger inhalt desseluen, de dato 1591
den 21-en decemb(ris): geteyckent, L, 3, Verorku(n)t
Letgen voerss segt hier mede bewesen tho hebben dat Jacop
syn broeder inden magescheijt sich niet en heft willen be-
uredigen vnd daer oock niet met tho vreden geweest
wat die segsluijden metten bouen man daer van wtge-
sproecken solten hebben, verorkunt, dat inden vorigen
magescheyt van(de) weduwe ingebracht is, mentioneert staet
[afb. 159 rechts:]
wtdruckelichen dat cleger van Jacops holt eener solde
houwen, vnd van die ander deelen oock van gelijcken, niet
tegenstaen(de) dyes heft Jacop Veruergert niet willen lyden
der cleger sulchen vereyschten holt af mocht houwen, vnde
tselue den timmerluyden verboden, daer mede genochsam
blyckt dat Jacop met den iersten verdrach tuschen broederen
vnd swager gehalden is, oock niet achter uolgt en heft
sal derhaluen Jacops afgedragen vnd gegeuene kondtschap
in desen rechten niet acceptiert noch aengenohmen werden,
dijwijl hy Jacop soe wael inden lesten als iersten verdrach
sich niet conform gehalden noch gedragen heft, nae inhalt
der magescheyts frunden, seggen(de) mede dat beclachtersse
een onrechte veranteringe gedaen sal hebben, vnd cleger
een rechte vorderinge, vnd hier met sluyten(de) van conden
Strafwort Mercken voerss
c(on)tra Letgen Veruergert
Mercken Veruergert beclachters wed(er)lecht clegers ingefuerde
conden soe wyt recht vermach, met den gerichtelicken
schaden, seggen(de) dat dieselue haer niet hind(er)lich en syn
in haeren rechten verorkunt, seggen(de) dat cleger
deser tyt noch niet bewesen heft dat die beclachtersse
schuldich is nae luyt der clachten, in welcke kondtschappe(n)
cleger noch niet bewesen heft, dat beclachterss saliger
Jan Veruergert hueren man, schuldich is eenige penn(in)gen
wtrichten sal, Noch oock nae luyt syner reecken-
boecks den cleger sulche som(m)e competeert, sonder
referiert sich noch by tselue verdrach, dat lestleden
gehalden is, vnd oock naecom(m)en syn, soe sich cleger
seluen missiue van(de) scholtis saliger ingefuert, sal
haer tselue in hueren rechten niet hind(er)lich syn, vnd
is hier met sluyten(de) van conden, seggen(de) genochsam
bewesen te hebben dat cleger niet beuoecht en sal
wesen ytwas op huer te suecken nae inhalt mage-
scheyts, vnd meer getuygen daer in gebruyckt,
daer niet bewesen is, dat clegeren ytwas toegelacht
is geweest van Jan Veruergert sa[liger]:, verhopen(de)
beclachterss een rechte veranteringe gedaen te hebben, vnd
cleger een onrechte vorderinge, vnd geuallen syn
in sheeren bruecken vnd costen van rechten,
[afb. 160 links:]
Letgen Veruergert segt hierop genochsam bewesen te hebben
gehadt met der beclachterss eygen belydinge voer
desen gerichte gespanner banck geschiet, dat sy beleden
vnd becant heft, meer erfs gebowt te hebben, dan
haer competierden, edoch sich daer tho beroepen tselue
geschiet were, durch faute van(de) landtmeeter, oock
genochsam bewesen met synen reeckenboeck het welck
noch ter tyt in desen gerichte ter geender tyt contri-
liert is, hem noch scholt toe compt van den be-
clachtersse, tot goeden reeckeno(n)ge, sal derhaluen desen
huydigen dach een rechte clachte gedaen hebben, vnde
beclachters een onrechte veranteringe, stellen(de) tselue
tot discretie der ersamen gerichten
Mercken beclachters segt als dat sich cleger laet verluyden
dat sy becant sold hebben hem clegeren schuldich te syn,
wess sy becant heft nae heure veranteringe, segt
daer by te bliuen, niet nae luyt des clegers clacht
Beyde partyen Gott vnd h. rechten beuolen,
Vonnisse,
De schepen halden heuren vorst biss ten naesten,
De schepen ercleren, voerss partijen ten frintelicken verdrage
hier en tuschen ten naesten, soe fern mogelicken, soe niet,
sal der schepen ten naesten wijsen als recht syn sal,
De schepen, aenspraeck, antwort, konden, kontschappen
ouersien, wysen vnd erkennen voer recht vnd beester weten-
schap vnde nae banckrecht, dat genige Mercken Ver-
uergert in heur eijgen belydinge Letgen schuldich te
syn, sal sij gehalden syn, te verrichten, vnd volgents
sullen partyen sich regulieren, nae opgerichte mage-
scheyts cedulen, Letgen verorkundt
[afb. 160 rechts:]
Gedinge gehalden den 17-en obtob(ris):
anno 1601
Clerniss
De schepen ercleren aengesien Leonardt Caspars volmechtiger
van Marnix daerop let dat die banck niet vol en is
halden de schepen heuren vorst biss ten naesten
Gedinge gehalden den 7-en noue(m)b(ris).
anno 1601
Derick de Smet clacht